Blockchain kavramı evrensel olarak kullanılsa da, ülkemizde blokzincir olarak karşımıza çıkmaktadır. Blokzincir kavramı sürekli olarak değişen ve gelişen teknolojinin yeni yeni hayatımıza sunduğu bir tanımlamadır. Blokzincir yerleşik bir ağ üzerinde yer alan işlemlerin sürekli olarak kaydedilmesini sağlamaktadır. Blokzincirde her blok, önceki bloklar ile bağlantılı durumdadır ve şifrelenmiş sistemler ile korunmaktadır. Bundan dolayı bu sisteme saldırmak ve bu sistemi kırmak son derece zorlu bir iştir. Blockchain’in kamu idaresinde olası etkileri konusuna değinmeden önce blockchain yani blokzincir kavramını tanımlamak önem arz etmektedir. Blokzincir kavramı aslında teknolojinin hayatımıza sokmuş olduğu bir çeşit yenilik olarak da tanımlanabilir. Kamu kurumları tarih boyunca teknolojiye ayak uydurarak gelişime açık bir pozisyonda yer alarak kamu işlemlerini kolaylaştırmaya ve hızlandırmayı hedeflemişlerdir. Blokzincir de kamu idaresinde dijitalleşmeyi artırmak için önemli bir gelişim olarak dikkat çekmektedir.
Blokzincir Kullanım Alanları
Blokzincir teknolojisi farklı birçok ülkede özel sektörlerde kullanıldığı gibi, kamu kurum ve kuruluşlarında da kullanılmaktadır. Blokzincir kullanım alanları çeşitlendirilebilir. Blokzincir sistemi kimliklerin oluşturulmasında kullanılabilen bir sistemdir. Kimlikler blokzincir ile oluşturulduğunda bu kimliklerin ne zaman kullanıldığı ve ne için kullanıldığı blokzincir teknolojisi ile kesintisiz bir şekilde kaydedilebilecektir.
Blokzincir teknolojisinin bir diğer kullanılabileceği alan ise tapu belgeleridir. Bilindiği üzere tapu kayıtları resmi kağıtlar ile oluşturulup saklanmaktadır. Ancak kağıtların kaybolması çalınması doğa olaylarında tahrip olması gibi durumlar yaşanabilmektedir. Bu durumların önüne geçebilmek adına tapu kayıtlarının blokzincirde tutulması avantajlı bir durumdur.
Tapu kayıtlarının blokzincir sisteminde bulunması, bu alanda alım satım işlemlerinin gerçekleştirilmesi, hem işlem güvenliği açısından önemlidir, hem de resmi olarak belgeleri kayıt ve koruma altına almaktadır. Kayıtlarla oynayarak yolsuzluk yapılması gibi durumlar bu sistemde önlenecektir.
Blokzincir sistemlerinde seçimler de gerçekleşebilir. Örneğin oy kullanma işlemi güvenilir şekilde ve seçim sahtekarlığını önleme adına büyük önem arz etmektedir. ABD’nin bazı eyaletlerinde bu sisteme yönelik oy kullanımları gerçekleştirilmiş ve pilot bir deneme alanı oluşmuştur.
Blokzincir Teknolojisi ve Kamu Yönetimi
Blokzincir teknolojisi eldeki verileri eski sistemlere nazaran daha güvenilir, daha etkin, daha çabuk ve daha gelişmiş bir düzeyde saklayıp koruyabilir ve aynı zamanda da işleyebilir. Blokzincir teknolojisini yalnızca özel kurumları için değil kamu kurumları içinde son derece gözde ve popüler olduğuna değinmiştir. Blokzincir teknolojisi ve kamu yönetimi konusunda ilgi örmesinin temel sebebi yoğun bürokratik işlemlerin, kalabalık kamu kurumu sıralarının bir nevi önüne geçebilmektir. Aynı zamanda blokzincirin verilerde kaybolmaya yer vermemesi, idari işleyiş sürecini manuelden otomatik hale dönüştürmesi bu ilginin diğer sebepleri olarak gösterilebilir.
Blokzincir teknolojisinin hayatımızın içerisine dahil olması durumunda aracıları sayısını azaltacaktır. Örneğin tapu sistemlerinin blokzincir sistemlerine aktarılması durumunda bu alanda görev yapan aracıların sayısı azalacaktır. Ancak bu durum tamamen ortadan kaldırma anlamına gelmemektedir. Kamu yönetiminde elektronikleşme aslında kamu hizmetleri sürecinde bireylerin, firmaların ve kamu kuruluşlarının arasındaki etkileşimlerin elektronik ortama doğrudan ve dolaylı olarak taşınması durumudur.
Ülkemizde de dünyada olduğu gibi teknolojik gelişmelere ve dijitalleşmeye önem verilmekte ve takip edilmektedir. Temmuz 2019 tarihinde yayınlanan 11. Kalkınma Planı’nın ikinci kısmında bulunan Hedefler ve Politikalar alt başlığı içinde merkez bankası parasının ulaştırma ve gümrük hizmetinin süreçlerinin ve teknolojik altyapılarının büyütülmesi için blokzincir teknolojisinin kullanılacağı net olarak açıklanmıştır.
Dünyada Blokzincir Sistemi
Blokzincir sistemi tüm dünyada hızla hayatın işleyişine adapte olmaktadır. Dünyada blokzincir sistemi kısaca şu şekilde gelişim göstermektedir:
İngiltere yönetim kadroları aynı zamanda, bir blokzincir alt yapılı sosyal yardım ödenekli mobil uygulamasını test ve kontrol etmektedir. Bu yardıma ulaşan ihtiyaç sahibi bireyin, uygulamayı, ödeme bedellerini alarak ve harcama kalemlerini sağlayacak bir biçimde akıllı cihazlarına yüklemeleri tavsiye edilmiştir.
Yardım ulaştırılması hedeflenen bireylerin onaylamaları ile ekonomik yönetime katkı sağlamak adına, işlemleri dağıtılmış bir deftere kaydedilir. Bu durum, yönetim kadroları ve ihtiyaç sahibi bireyler arasında daha özel ve daha etkili bir ilişki kurulabilmesi için ödemelere ek olarak bir zengin veri ve kimlik katmanı ilave etmeye dikkat vermektedir.
Güney Kore’de ise yönetim kadroları blokzincir teknolojisi ile yeniliklere katılan bu yenilikleri uygulayan Kobi’lere maddi destek sağlamaya uğraş vermektedir. Yeni Zelanda’da da Yeni Zelanda Blokzincir Birliği’nin kurulduğu bilinmektedir. İsrail yönetim kadroların ise blokzincir teknolojisinin verilen destekleri, genel olarak bu sistem üzerinde çalışma gösteren genç ve dinamik kadrolara yönelik olmaktadır. Hükümet bu alanda faaliyet gösteren Start-Up şirketlerine destek sağlamaktadır.
