Halk arasında naylon fatura olarak bilinen sahte fatura, ortada hiçbir mal veya hizmet olmadan düzenlenen belgeyi ifade etmektedir. Naylon fatura kullanımı ilk olarak KDV uygulaması ile başlayıp, daha sonra KDV iadesiyle yaygınlaşmıştır. Yıllardır engellenemeyen bir durum olan naylon fatura kullanımına ilişkin kökten çözüm üretmek için Bakanlık tarafından birçok önlem alınmaktadır. Fatura düzenleme ile ilgili bu gibi bir durumla karşılaşanların merek ettiği konuların başında da naylon fatura nedir? Nasıl önlenir sorusu gelmektedir.
Naylon fatura, taraflar arasında mal alım satım işlemi olmadığı halde düzenlenen belgeye verilen isimdir. Aynı şekilde ortada alım satım işlemi yapılan bir mal olduğu halde malın bedelinin düşük ya da yüksek olarak fatura edilmesi de naylon fatura düzenleme olarak değerlendirilir. Naylon fatura düzenlenmesini hukuki düzeni bozucu etkisi bulunmasından dolayı kanun koyucu işlenen suçu hem vergi suçu hem de vergi kabahati olarak düzenlemiştir.
Naylon fatura nasıl önlenir sorusunun cevabına gelecek olursak;
Hayali ihracatın başlamasıyla yaygınlaşan naylon fatura kullanımı zamanla bir sektör haline gelmiş ve önüne geçilemeyecek bir hal almıştır. Ancak son yıllarda Maliye Bakanlığının yapmış olduğu çalışmalar ile bu fiil büyük ölçüde engellenmiştir. Yine de tam olarak önüne geçebilmek mümkün olmamıştır. Naylon fatura kullanımının en büyük nedenlerinden birinin de daha az vergi ödemek olduğunu düşünürsek KDV oranında indirime gitmek naylon fatura kullanımını bir nebze olsun azaltabilir.
Naylon Faturanın Cezası
Naylon fatura kullanımı karşılıklı olarak iki şekilde gerçekleştirilir. Naylon fatura kullanan birinci kişi düzenleyici ikincisi ise kullanıcıdır. Naylon fatura düzenleyici; kayıtlı veya kayıtsız bir şirket sahibi olan ve ilk sahte belgeyi düzenleyen kişidir. Haksız kazanç sağlayan ve asıl suçu işleyen kişiler düzenleyicilerdir. Kullanıcılar ise; düzenleyiciden sahte fatura temin eden kişilerdir. Genellikle kayıtlı vergi mükellefi olan bu kişiler gelir vergisini ve KDV’ sini düşük gösteren kişilerdir. Vergi mevduatına göre, düzenleyicilerin naylon fatura cezası kullanıcılara göre daha ağırdır. Vergi sisteminin doğru şekilde işleyebilmesi için vergiyi doğuran alım satım işlemlerinin eksiksiz yapılması gerekir. Naylon fatura olarak adlandırılan, mali belgelere yansımayan alım satım işlemleri hazine için büyük gelir kaybına yol açmaktadır. Bu nedenle de KDV indirimi, kullanmak veya KDV ödemesini düşürmek amacıyla düzenlenen sahte fatura kullanımı, Vergi Usulleri Kanununun 359. Maddesine göre suç olarak kabul edilmiştir. Belgenin aslını veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler ve bunları kullananlar 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılıyor.
Naylon Fatura Nasıl Anlaşılır?
Günümüzde KDV oranlarının yüksek olmasından dolayı yaygınlaşan sahte fatura kullanımı birçok kişiyi tedirgin etmekte ve naylon fatura nasıl anlaşılır sorusunun cevabını aramaya itmektedir. Ticari faaliyetler sırasında sahte faturalarla karşılaşmamak için birkaç noktaya dikkat etmek gerekir:
Mal veya hizmet alınan kişinin işyerini kontrol edip gerçekten böyle bir faaliyette bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir.
Mal veya hizmet alınan kişinin verdiği faturanın kendi adına düzenlenip düzenlenmediğine dikkat edilmelidir.
İnternet aracılığıyla firmanın var olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Fatura basım tarifinin düzenleme tarihinden sonra olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Aynı zamanda mal veya hizmet alınan kişiye ödemeler elden değil banka aracılığıyla yapılmalıdır. Böylece fatura sahte olsa bile malın gerçekten alındığına dair bir kanıt olur. Alınan malın nakliyesi ile ilgili belge bulunması a-da o malın gerçekten alındığını ispatlayabilecek durumlardan bir tanesidir.
Naylon Fatura Nasıl Önlenir?
KDV uygulamasıyla başlayan naylon fatura kullanımı, vergi iadesi alarak haksız kazanç elde etmek veya daha az vergi ödemek için başvurulan bir yöntemdir. Maliye Bakanlığı tarafından getirilen düzenlemelerle son yıllarda naylon fatura kullanımı büyük ölçüde engellense de tam anlamıyla önüne geçmek mümkün olmamıştır. Verilen çeşitli cezalar da bu konuda yeterli gelmemiştir. Naylon fatura kullanım nedenleri düşünüldüğünde naylon fatura nasıl önlenir sorusunun çözümleri de aşağıdaki maddelerde olduğu düşünülebilir:
- Ülkemizde oldukça yüksek seyreden KDV oranları makul bir seviyeye çekilmelidir.
- E-sistem yaygın hale getirilerek tüm ticari işlemler elektronik ortamda düzenlenmeli.
- Faturayı düzenleyen ve kullanan ayırt edilmelidir. Özellikle de gerçek alıcı olduğu halde bilmeden kullanıcı olan kişilerin mağduriyeti önlenmelidir.
- Vergi kanunları yeniden ele alınmalı ve günümüz koşullarına uygun hale getirilmelidir.
- Özemeler bankacılık sistemi üzerinden gerçekleştirilmelidir.
- Düzenleyicilere mevcut cezalar dışında caydırıcı cezalar getirilmelidir.